Een groepje van 9 vrouwen krijgen vandaag les in “brood bakken op grote schaal”.
We bouwen een oven van 50 bakstenen, smeren het af met modder en stoken er een lekker vuur in.
Dan worden minutieus alle handen en vingernagels schoongemaakt. In een grote bak gaat het broodmengsel van 10 kg meel, we laten het rijzen, rollen er mooie balletjes van en leggen het op de bakplaten, laten het nogmaals rijzen. De gloeiende embers worden uit de oven geschept (heet karweitje) en op een ijzeren golfplaat gelegd. Op de bodem van de nog hete maar nu lege oven gaan wat stukjes baksteen, daarop komen de bakplaten te liggen. Golfplaat met embers erop en 15 minuten later zijn de zoete broodjes, die hier dus wel gebakken worden 😉 klaar. Anna en haar zus leggen het minutieus en geduldig stap voor stap uit, inclusief veiligheids- en voorzorgsmaatregelen, gebaseerd op hun jarenlange ervaring en training.
De bedoeling is dat dit groepje, geselecteerd uit de verschillende dorpjes en buurtschappen, thuis een eigen bakgroepje organiseren en om de beurt, om de 2 of 3 dagen, brood bakken zodat er altijd vers brood verkocht kan worden, zonder teveel impact te hebben op de andere aktiviteiten in het al “drukke” leven van de vrouwen, zeker nu in het regenseizoen met al het werk op het land. Een mooi inkomen voor de mensen. Nu maar afwachten of ze het ook gaan doen. Er ligt trouwens een wereld van verschil tussen Afrikaans “druk” zijn en Nederlands “druk” zijn. Twee uur achter elkaar werken, beschouwen mannen als voldoende voor een dag. Vrouwen blijven wel langer bezig maar vinden ruim tijd voor socialiseren.
De helft van de groep kent de techniek al voor kleinere hoeveelheden maar doet tot nu toe niets met de kennis. Ik ga ze zeker stimuleren en volgen.
Dan is het mijn beurt ook al begint het laat te worden. Ik leg kort uit wat kombucha maken inhoudt, beloof ze de internetlink te sturen en geef ze scoby en starter. Dat is voor Anna voldoende. Diegene die wil mag morgenochtend terugkomen voor een workshop.
Op weg richting Mzuzu, op zoek naar geschikte kandidaten voor het schoolbestuur, komen we achter een brommer te rijden die drie varkens levend vervoerd. Twee hangen zover ondersteboven dat ze moeite hebben om hun snuit niet over het wegdek te laten schuren. Dierenbeulerij is het woord niet. Ik zou de eigenaar (de gast achterop staand. Hij heeft gewoon een brommer gehuurd, dan krijg je de chauffeur er bij) graag ter verantwoording roepen, maar helaas, uiteindelijk rijden we er alleen maar langs.
Door een poot vast te houden denkt de eigenaar dat hij kan voorkomen dat het dier valt???
Het gebeurt vaker dat de gemeenschap het recht in eigen handen neemt. Zo is 3 dagen geleden de man van mijn water-buurvrouwtje neergestoken door een dronkaard. Diegenen die het zagen, hebben die dronkaard een touw om de benen gedaan en het andere eind aan een auto gebonden. Hoe ver hij meegesleurd is, weet ik niet maar hij schijnt er eveneens slecht aan toe te zijn in het ziekenhuis.
Er mogen van allerlei wetten en regels gelden, als er geen handhaving is, wat heb je er dan aan?
Het is de mens eigen liever te doen waar hij zelf zin in heeft dan (Gods) wet te gehoorzamen.
De situatie met dronken hangjongeren dreigt serieus uit de hand te lopen. We bieden ze zo snel mogelijk een studieplek op de technische school aan. We denken en bidden dat de meesten de kans op een betere toekomst aan zullen grijpen. Maar we eisen dat ze eerst drie maanden clean zijn voordat we ze op school accepteren. Ze moeten echt laten zien dat ze nog wat willen maken van hun leven. En alcohol op het schoolterrein of dronkenschap worden niet getolereerd.
De vier bars verkopen geen bier, heb ik ontdekt. Om 9 uur ‘s ochtends loop ik al dronken lui tegen het lijf met een 200 ml flesje spirits met 43% alcohol, in Malawi gedestileerd en verkocht voor 350 kwacha, 40 eurocent. Nog geen euro per hele liter. In de stad nog goedkoper.
Ik denk dat de overheid er geen flauw benul van heeft wat de langere termijn gevolgen zullen zijn. Ze krijgen nog spijt als de kroesharen op hun hoofd als het te laat is, mits politici aandelen in de destileerderijen hebben. Dat acht ik zeer waarschijnlijk, gezien de uitgebreide corruptie in dit land.
Achteraf spijt krijgen van niet op tijd reageren, komt zooo vaak voor.
De enige toegangsweg tussen 2 dorpen is zó slecht en zó uitgesleten door ernstige erosie, dat die weg binnen een paar weken afgesloten zal zijn. Dan zijn 3 dorpen van de buitenwereld afgesneden. Een paar duizend mensen krijgen geen voorraden meer, en het treft precies de allerarmsten in ons werkgebied.
Die erosie kwam niet uit de lucht vallen hè!! Dat is al ettelijke jaren gaande en een blinde kon aan zien komen wat er zou gaan gebeuren. Maar bijtijds aktie ondernemen? De overheidslandbouwcoördinator die in het gebied is gestationeerd erbij roepen? Nee hoor. Trouwens, de beste man neemt zelf ook geen enkel initiatief na zijn constatering “very bad, very bad”.
Rare, zichzelf vernietigende mentaliteit. Er zijn nog dingen die ik echt niet kan vatten. Zo lang ik niet echt goed begrijp waarom mensen (niet) doen wat ze (niet) doen, kan ik niet effectief inspelen op gewenste verandering. Ik bid om wijsheid.
Nee toch!! Het is kwart over zeven in de ochtend. Er loopt een jong volwassene langs met een bijna leeg flesje sterke drank, zijn arm zwaaiend om stabiliteit te behouden. Ach wat erg !!
Gisteren kwamen al drie jongelingen bij me aan de deur. Een knul liet zich tegen de auto hangen. Een andere stond onvast op zijn benen. Ze wilden weten waarom ik een flesje drank van een vriend (iedereen is ‘friend’) had afgepakt.
“Ik heb het niet afgepakt, ik heb het geruild voor een fles kombucha.”
“Ooh, geruild? Heeft u kombucha? Wij willen ook kombucha.” Dat is niet onbeleefd zijn, dat is gewoon het taalgebruik.
“Ik heb geen kombucha meer op het moment. Over een paar dagen weer.”
“Zullen we…..”, een horizontaal zwaaiende beweging makend alsof hij het gras aan het afslaan was. Gras wordt niet gemaaid, het wordt met een gebogen mes kort gemept, niet erg effectief en behoorlijk arbeidsintensief.
“Nee, want je gaat er toch alleen maar drank voor kopen. Ik vraag het aan iemand die niet drinkt.”
Dat concept snapten ze eerst niet. De vraag en het antwoord moesten worden herhaald.
Uiteindelijk nokten ze af.
Oh, hoe triest, het zich snel uitbreidende alcoholmisbruik !
Maar ik heb gelukkig ook leuker nieuws.
Een buurjongetje van een jaar of 5 dat, zoals alle andere jochies in, wat wij zouden noemen, lompen gehuld (maar dat deert niemand), komt de laatste week verlegen om de deur schuifelen, gaat op het bankje er naast zitten en staart me verholen aan. Na een tijdje durft hij heel zachtjes “kombucha” te fluisteren. Natuurlijk geef ik hem een flesje. Hij drinkt en speelt er in stilte mee, een plas op de betonvloer veroorzakend. Ik laat hem lekker zijn gang gaan.
Hij komt iedere dag en krijgt iedere dag een flesje zonder dop zodat de kleefboel achterwege kan blijven. Ik vraag me af of hij wel te eten heeft gehad en of hij niet hetzelfde jochie was dat vorige week met het gebladerte om zijn beentjes, slaag had gekregen. Hij eet met lange tanden wat van mijn havermoutontbijt. Die smaakt kent hij niet en laat het al snel staan.
Hij blijft verlegen en teruggetrokken zichzelf vermaken op het bankje totdat hij plots weer vertrekt of op de grond in slaap valt. Ik teken een hoofd op de vloer met een krijtje. Dan moedig hem met gebaar en klanken aan, ook op de grond te tekenen. Hij gaat aan de gang en lijkt wat te ontdooien.
Vanmorgen probeer ik de bonen te doppen die ik van Jack gisteren gekregen heb. Hij pakt het snel op en helpt mee. Dat heeft hij vaker gedaan.
Naäma helpt ook mee.
Zijn gedrag slaat om. Hij begint te lachen en honderd uit te praten. Hey!! Eindelijk een jochie dat zich als een jochie gedraagt. Hij voelt zich nu thuis, wordt vrijmoedig en kan zichzelf zijn. Hij lacht, is beweeglijk, praat honderd uit in Tombuka, speelt met Naäma, hij voelt zich lekker. Een vriendje komt er bij. Naäma houdt ook wel van de röring.
