Het lijkt zo eenvoudig, gewoon een brief schrijven.
Hier in het dorp, waar geen stromend water of electriciteit is, bleek dat toch een hele uitdaging.
Digitaal kind dat ik de laatste jaren geworden ben, kon niet bedenken dat ik gewoon een blad papier met de hand had kunnen beschrijven.
Nee, ik had bedacht jou een gezellig briefje te typen, een printer te kopen – die we in de toekomst toch nodig hebben – brief af te drukken, deze in het postkantoor in het andere dorp 12 km verder aan te bieden die er een enveloppe omheen zou kunnen doen, postzegel erop en, hup, brief naar geliefden is op weg naar Nederland.
Nee dus.
Ik ben in de stad Mzuzu, 20 km verder, op zoek gegaan naar een printer. Ik heb een bloedje hekel aan deze stad. Het is een hete heksenketel, je moet van winkel naar winkel op jacht naar de spullen die je nodig hebt en heel vaak bot vangen, en meestal tijden lang wachten om “nee”op het request te krijgen. Na een dag jagen, heb ik het helemaal gehad met die hete, lawaaiïge mierenhoop en ben dan super sjagerijnig en gefrustreerd. Maar…. ik had een printer. Bij thuiskomst blijkt dat de printerkabel er niet bij zat. Wat later, ik hobbelbots hooguit 2 keer per week naar de stad waarvan 1 keer is op zondag wanneer de meeste winkels dicht zijn, was een kabel eindelijk boven water gekomen. Toen bleek dat mijn zonnepaneelsysteem er niet op berekend was dus heb ik de printer voorlopig opgeborgen totdat we stroom in het dorp krijgen “binnenkort” (kan wel 2 jaar duren) of bij een volgend verblijf het zonnesysteem uitgebreid kan worden.
Niet getreurd, ik kan een brief op een stickje zetten en die bij een copyshop laten afdrukken….was het volgende plan.
Het kleine postkantoortje in het dorp is al een paar jaar gesloten. Ik moest naar het ander dorp over de gebruikelijke rotsige zandpaden die nu in de regentijd vaak lastig begaanbaar zijn. De kans om in de modder vast komen te zitten of uit te glijden en in de steil aflopende berm terecht te komen of van de heuvel af te glijden is reëel aanwezig. Gearriveerd in het andere dorp bleek de copyshop een inktprobleem te hebben. Ik heb niet eens geantwoord maar rechtsomkeert gemaakt, zo zát was ik Afrika even.
Het is hier A.l.t.i.j.d. wat. A.l.t.i.j.d. een excuus A.l.t.i.j.d. werkt er iets niet. A.l.t.i.j.d. heeft iemand anders het gedaan. Ik wil niet eens meer weten of dat postkantoor wel echt nog open is en brieven kan versturen.
Na bovenstaand mijn gram gespuugd te hebben, kan ik toch ook leukere dingen vertellen. De technische school die we opzetten, wordt eerst een modelboerderij. Er is grote behoefte aan een praktijkopleiding want de middelbare school (niveau nog niet mavo3 door gebrek aan leraren, leermiddelen, goede leiding, 100 kinderen per klas) geeft alleen theoretisch onderwijs. De meeste kids gaan na het vierde en laatste jaar terug naar huis, verbouwen mais zoals ze ooit van de Engelsen hebben geleerd met kunstmest en genetisch gemanipuleerde zaden, trouwen en krijgen kinderen, of de meisjes krijgen gewoon kinderen zonder te trouwen. Binnen een jaar zijn ze hun hele opleiding vergeten. Wát een verspilling van talent en moeite.
Ik kwam er gisteren achter dat er voor mij al vele organisaties bezig zijn geweest om biologisch boeren te propageren. Tot nu toe allemaal tevergeefs want niemand doet het in de praktijk.
Waarom, waarom, waarom?
Dat heeft dus te maken met de Afrikaanse mentaliteit. Men is super behoudend en totaal niet nieuwsgierig. O ja, ze vinden het prachtig als iemand ze nieuwe dingen komt leren en ze luisteren aandachtig. En zo lang die persoon er is, doen ze braaf wat ze geleerd is en zeggen dat ze er blij mee zijn. Er is zelfs een kans dat ze zelfstandig doorgaan als die leraar weer weg is. Maar…. En nu komt de kloe, zodra er maar het minste of geringste anders is of even tegen zit, grijpt men onmiddellijk terug naar het oude, vertrouwde, zelfs als dit het voortbestaan van hun armoede is. Men zal niet proberen het probleem op te lossen, absoluut niet. Daar is men ook niet toe in staat omdat…..kleine kindertjes niet uitgedaagd worden, niets geleerd worden. Kindertjes worden vanzelf wel groot. Men weet niets van die essentiële vroege jaren, dat de kleintjes als een spons zijn en alles uitzuigen. Ze zijn dan ook erg goed in na-apen. Ik hoorde een hond armzalig janken maar het bleek een cowboyjongen te zijn die dat geluid maakte. Als ik een paar schattige ukkies voor me heb die nog niet sociaal geïndoctrineerd zijn, klap ik in m’n handen, zing een liedje, trek gekke bekken. En dat vinden ze leuk….alles wordt perfect geïmiteerd, zelfs het Nederlandse liedje. Schaterlachend.
Een technische school neerzetten is een hele klus, maar daar is de strijd dus nog niet mee gewonnen. Het denken van mensen moet grondig veranderen voor blijvend succes om honger, armoede en afhankelijkheid de wereld uit te helpen. En dat duurt tientallen jaren. De Engelsen konden voorheen hun, toen revolutionaire en typisch westerse landbouwmethode, hun taal, regeringssysteem, infrastructuur en religie met succes doorvoeren omdat ze een paar eeuwen lang overheersten. Maar typische westerse denkbeelden hebben niet de inheemse cultuur vervangen.
De tegenwoordige hap snap projecten door honderden goed bedoelende organisaties hebben daarom verbazend weinig effect. Helaas.
Willen wij een verschil maken, dan moeten we vooral inspelen op mentaliteitsverandering, mensen door eigen ervaring, er van overtuigen dat het nieuw geleerde echt in hun voordeel is. Pfff, ga er maar aan staan!! En dan nog, reken niet op 70% succes. Dat soort succescijfers kunnen misschien pas neergezet worden door te beginnen met de kleinste ukkies goed te begeleiden en ze inventiviteit, creativiteit, zelfstandig denken, nieuwsgierigheid en eigenwaarde bij te brengen. Dus over 20 jaar praten we weer verder.
Nou ja, dat is mijn denken tot nu toe. Ik hoop dat ik het te somber in zie en het in de praktijk wel meevalt.
Wat wel absoluut de wereld uit moet, is de vreselijke genitale verminking waaronder 200 miljoen !!! meisjes en vrouwen lijden, meest in Afrika en meest in moslim landen. 130 miljoen, geschat wereldwijd, is exclusief het grote aantal meisjes dat overlijdt na de mensonterende ingreep. Ik heb sterfgevalcijfers van 25% langs zien komen. https://www.planinternational.be/nl/blog/genitale-verminking-treft-200-miljoen-meisjes-en-vrouwen
In Malawi worden meisjes gelukkig niet besneden, of heel weinig, voor zo ver ik weet want alles wat maar even naar sexualiteit lijkt te ruiken, is overal taboe.
Als ik met mannen of vrouwen voorzichtig over sex praat, reageert men met zenuwachtig gelach (vrouwen) of schaterlach (mannen) om hun schaamte te verhullen. Ik vraag me soms af waar die grote gezinnen vandaan komen…..
Oeps, het dreigt een wel zeer critische bericht te worden. Het dagelijks leven is niet zo zwaar hoor. De mensen zijn super lief, respectvol naar elkaar. Heel soepel en prettig in de omgang, als je er niet op rekent dat ze hun afspraken nakomen. Voor alles nemen ze de tijd. Het gekke westerse gejaag en tijdsbesef kent men niet. Men neemt uitgebreid de tijd voor leukere dingen in het leven. De vrouwen en meisjes kletsen honderduit bij de dorpspomp, er wordt veel gelachen. Niemand woont alleen. Dat kan een Afrikaan niet. En ik geloof ook dat God ons niet gemaakt heeft om alleen te zijn. Wij zijn sociale kuddedieren, zou Darwin zeggen, we hebben elkaar nodig om te leven. Dat de mzungu alleen woont, niet getrouwd is en geen kinderen heeft, kunnen ze niet vatten maar accepteren ze wel.
Ik woon niet helemaal alleen. Naäma, pup van nu 3 maand, houdt me gezelschap. Leuk speels beestje met vlijmscherpe tandjes. Ze is lekker eigenwijs, aanhankelijk en zoekt vooral haar eigen weg. Dat moet ze ook wel, want om haar overal mee te nemen, is geen doen. Ik woon in het ‘centrum’ van dit super landelijke dorpje, waar meestal een paar vrouwen achter een lap stof op de grond zitten met wat hoopjes tomaatjes of agave wortelen of kleine usipa visjes, allemaal keurig uitgestald. Naäma pikt graag een visje als ze de kans krijgt. Nu ik gezegd heb dat de vrouwen prima in staat zijn de pup weg te jagen en ik niet meer de gepikte visjes betaal, hoor ik geen geklaag meer over haar gedrag. Ze is een echte opportuniste. Terwijl ik aan het schrijven ben, schrokt ze haar ontbijt naar binnen van maispap-met-visjes dat ik voor haar gekookt heb en dagelijks doe. Ze mag dan de helft opeten en ik bewaar de rest voor de avond. Ik vergeet net even haar kookpot op tijd weg te halen en ze heeft al het eten voor vandaag al op. Met een dik ballonnenbuikje vlijt ze zich, letterlijk dik tevreden, naast me want het is frisjes. Ik heb het houtskooloventje met het restant gloeiende houtskool onder mijn stoel gezet en geniet met haar mee van de warmte. Kopje Engelse thee er bij en we zijn samen tevreden.
Naäma had gisteren blijkbaar in een tekennest gestapt. Ik kon vanmorgen een dozijn teekjes tussen de kussentjes van haar ene poot uithalen. Het zijn andere teken dan bij ons. Je krabt ze zo van de huid af. De meeste vind ik op haar rug waar ze zelf niet bij kan. De lichaamsplekken waar ze wel bij kan, houdt ze vaak zelf wel schoon. Met vlooien is het anders, dat is een ware strijd en geen beginnen aan. Als ik haar dan eindelijk grotendeels verlost heb, zit ze zo weer onder door de andere dorpshonden waar ze zo graag mee speelt. De vlooien vinden haar lekkerder dan de mij dus ikzelf heb er niet zo heel veel last van.
Wiseman, de vriendelijke bouwer, opzichter, voorzitter dorpscommittee, harde werker, komt langs een glimmend nieuwe golfplaat brengen. Die is bedoelt voor de workshop brood bakken vandaag. Anna Nyerenda, gepensioneerd overheids landbouwcoördinator, en haar zus Tamara die in Schotland heeft gewoond, komen helemaal uit Mzimba, een stad zo’n 80 km verder, met een taxi, om de workshop aan een zestal vrouwen te geven, mij incluis. Dat is echt een bijzonder grote inspanning voor een altruïstisch doel. Ze blijven een nachtje over in mijn tweede slaapkamertje waar de matrassen en beddengoed al voor ze gereed staan, complimenten van de groep vrouwen die we getraind hebben als kleuterjuf.
Anna en Tamara hebben zich als doel gesteld om vrouwen en meisjes in hun gebied te versterken (empoweren), zelfstandig en financiëel onafhankelijk te maken. Ze geven workshops in brood bakken, breien, confiture maken en huishoudboekjes bijhouden, allemaal toegespitst op het dorpsleven.
We hebben elkaar vorige keer gevonden in een gezamenlijk te bereiken doel: fruit conserven (gedroogd, in confitures of fruitsaus-in-blik) van exportkwaliteit te realiseren en in Europa te verkopen. In dat laatste moet ik een hoofdrol spelen. Als dat gaat lukken, kan er, zelfstandig, serieus geld verdiend worden voor de ontwikkeling van Malawi. Wie niet waagt, wie niet wint. We gaan er voor!! We geven onszelf een jaar of vijf (minstens) om het doel te bereiken. Zou geweldig zijn.