Jaja, het is Mozes gelukt. De Nissan ziet er weer pico bello uit, dankzij vindingrijkheid en ijzerdraadjes. Hadden we in Nederland echt nooit klaargespeeld. Pet af, jongen.
Ik haal Mark Beckett van zijn Rose Falls Farm op en daarna Mac, zijn trainer (en extension officer, d.w.z. hij werkt voor de Ministry van Agriculture, wordt betaald door de NGOs). De twee zijn goed op elkaar ingespeeld. Mac heeft ooit zijn been verloren in een motorongeluk. Deze gezellige dikkerd is niet zijn humor kwijt: “ik houd mijn leven eenvoudig, ik heb 1 God, 1 vrouw, 1 kind en 1 been”
Satiel en Ephraim, die ook bekend is met Marks training en deels voor de lol en deels voor een opfrissertje meekomt, kruipen eveneens in de auto. Met 5 man rijden we naar Enyezini.
Er waren 14 ‘sleutelboeren’ (key farmers) uitgenodigd. Er zaten minstens 20 mensen te wachten waaronder Anna ‘Nogwat’, een keurige dame in lichtblauwe jurk en juwelen, de extension officer voor Enyezini en omgeving. Mark legt het principe ‘boeren op Gods manier’ met bijbelteksten uit. Dan neemt Mac het over in het Tomboeka, de lokale taal hier in het noorden van Malawi. Vandaag is het slechts introductie van het principe. Het gaat om de grond met een laag mais- of bonenresten te bedekken om uitdroging te voorkomen in plaats van de restanten te verbranden (met een paar overtuigende experimentjes zien we hoe goed zo’n deklaag verdroging en erosie tegengaat); op tijd (25 november) het veld klaar te hebben voor het regenseizoen (en niet wachten totdat de eerste regens komen); kleine stukken veld tegelijkertijd te bewerken (maar wel volgens een strak plan, inclusief regelmatig wieden); met plezier je werk doen (de vreugde van de Heer is mijn kracht). Men hoeft de grond niet meer te ploegen (de bovenste 30 cm bevat het meeste bodemleven dus ploeg dat er alsjeblieft niet onder) en al helemaal niet te zaaien in die hoge riggels die iedere boer trouw opwerpt, waarin de mais moeilijk stevigheid vindt (ooit aangeleerd door andere westerlingen). Men mag bemesten met zelfgemaakte compost van poep, as, bladeren en restanten van de oogst, iedere 2 weken omgespit en na 3 keer, hé presto, de beste en goedkoopste bemesting die ze maar kunnen gebruiken.
Iedere 30 cm een 15 cm diep sleufje graven waar beetje mest, 3 zaadjes op 5 cm afstand, met daarop dun laagje grond in gaan, is alles wat ze hoeven te doen. Wijs uitdunnen, onkruid verwijderen voordat het zaad vormt en wachten op een goede oogst. Ook na de oogst blijven wieden.
De M&Ms doen een fantastische job. In juni komen ze nog een keer voor een praktijkles in het veld. Dan mogen de sleutelboeren het zelf in praktijk gaan brengen en aan de boeren in hun eigen omgeving gaan uitleggen. De M&Ms houden een vinger aan de pols. Over 2 – 4 jaar kan de hele regio omgeturnd zijn naar biologisch boeren. Dát zal een verschil in inkomen, werkreductie en erosie zijn !!
Mark en ik gaan even bij Agnes langs, zaden brengen. Als ze rivierzand, compost en zwart zand in gelijke hoeveelheden mengt, heeft ze ideale kiemgrond.
De harde zaden van sommige bonen kan ze het best een nacht lang met heet, niet kokend, water laten weken voordat ze het in de kweekzakjes doet.
Agnes krijgt zoveel moringa zaden dat ze ieder huishouden van een plantje kan voorzien. Laat de plant niet hoger komen dan heuphoogte, dan wordt het een mooi struikje. Eet iedere dag een paar fijngehakte bladeren, vermengt met de ‘relish’. De volksgezondheid zal een stuk verbeteren. Om ieder huishouden een plantje te kunnen geven, krijgt ze nog k2000.
Mark neemt de uit Nederland meegenomen kropslazaadjes mee. Men kent geen sla in Malawi, dus zullen ze het niet eten. Ze verdelen de sperzieboontjes (ook onbekend maar gaat ze proberen) zoete mais en spinaziezaden.
De zaden van de sangasanga boom die ideaal is om in het maisveld om de 5 meter te plaatsen omdat ze nitraat vrijgeven wat de mais zo veel nodig heeft, is niet makkelijk te verkrijgen. Ik moet eens praten met Wells for Zoë van Mary Coyn.
De uitheemse eucalyptus onttrekt veel vocht uit de grond en moet dus minstens 50 meter buiten een veld geplaatst worden. Het groeit lekker snel, is prima timmerhout en goed voor houtskool. Het kan goed als een alleenstaand veld aangeplant worden.
En wat is er op tegen om die bomen met die prachtige gele bloemtrossen die overal in Mzuzu te vinden zijn, langs de kanten van de weg te planten voor schoonheid, schaduw en bodemvocht vasthouden? Helemaal niks. Pas op voor vreetgrage geiten.
Op de weg terug, zeg ik tegen Satiel ‘butter with the fish’ wat ze natuurlijk niet begrijpen. De gevraagde k10,000 snappen de M&Ms wel.
Spijt me lieve mensen, dat het verslag van vandaag voor de meesten waarschijnlijk erg saai is geworden. Voor mij echter een geheugensteuntje voor de volgende keer.