Ha,nu heeft Satiel hetzelfde aan de knikker gehad als ik. Die superstomme startknop, in plaats van een ouderwets handige sleutel, moet helemaal dichtgedraaid worden, anders ‘lekt de accu nog door’ en is die in mum van tijd leeg. Dus geen bijbelstudie of kerkgang voor mij vanmorgen.
Ik app Reinier die vast en zeker naar de dienst gegaan is “Ik heb een vraagje en een voorstel voor je. Ik ben niet in de kerk omdat de accu v d auto plat is. Wil je voorstellen om na de dienst, met de kids, koffie te komen drinken bij Milla, afscheid nemen :-((, Kayipa updaten….en meteen mijn auto jumpstarten??”
Hij doet het. Heel fijn.
Achteraf maar goed ook ook dat ik niet naar de dienst kon, anders zouden mijn koffers niet gepakt zijn. De kleinere van de twee enorme koffers die op de heenreis stampvol zaten, laat ik achter. Het grootste deel van de ballonnen heb ik nog niet kunnen uitdelen, de tuinwedstrijd kan pas volgend regenseizoen plaatsvinden, nadat de erosiemaatregelen zijn genomen. De grootste koffer wordt vooral gepakt met ballonnen als vulmiddel, zo weinig neem ik mee terug naar huis.
Leo en Zion moeten natuurlijk helpen.
Het is fijn nog even afscheid te kunnen nemen van Reinier, Rianne, Sarah, Tirza en Ruben ook al ligt de laatste in diepe slaap in zijn kinderzitje op de achterbank. In juli gaan zij voorgoed terug naar Nederland, een nieuw bestaan en carriere opbouwen.
De auto ronkt meteen als de kabels met Reiniers accu worden verbonden. Ik rijd naar Hans en Gerrie die net 2 dagen weer in Malawi zijn. Ik ben al trots op mezelf dat ik de weg nog weet na het 1 keer, in het donker, 7 maanden geleden, gereden te hebben. Tenminste….Hans lijkt wel verandert. Hij kijkt mij ook doordringend aan maar doet wel de poort open. Dan zie ik bij de buren een meer bekendere Hans naar buiten lopen. Ik verontschuldig me bij de eerste ‘Hans’, die de grap er ook wel van in ziet.
Met Hollandse hartelijkheid en een knuffel word ik welkom geheten. Gerrie heeft een o zo lekkere pizza gemaakt, een ware traktatie na 5 weken ondermaats voedsel.
Ze wil met een groep van 20 kleuterscholen per jaar gaan werken. De kerk doet nog wat moeilijk en er zijn al scholen die in aanmerking komen maar ik houd goede hoop. Lukt het dit jaar niet, dan volgend jaar wel.
Satiel, Bright en Ephraim wachten me op om afscheid te nemen. We maken nog wat foto’s van ons groepje en ik zeg ze gedag. Zelfs de hartelijke, lijfelijke Bright heeft moeite met en arm om hem heen. Veel schutterig gelach dus ik schud ze de hand en bedank ze voor de samenwerking. Satiel wil vroeg vertrekken. Aan de ene kant heeft hij gelijk, in het donker rijden is geen pretje, aan de andere kant trekt uren wachten op het vliegveld me ook niet bepaald.
Tegen de tijd dat het donker wordt, zijn we driekwart op weg. Zo aan het begin van de (zondag)avond, barst het nog van de voetgangers en fietsers. De weg is nu ook verraderlijker met geniepige gaten die je pas op het allerlaatste moment ziet. We moeten onze snelheid halveren.
Ik ben de eerste op het vliegveld. Alles lijkt in diepe rust, geen beweging te zien. Ah, toch, daar in de verte…. Ik mag door de deur die alleen nog met hulp van de medewerker opengewrongen kan worden. Meteen door de beveiliging, zelfs nog voordat ik in de vertrekhal kan komen. Ook al goed, ‘s-lands wijs, ‘s-lands eer.
Satiel is al in geen velden of wegen meer te zien, hij heeft haast om weer bij zijn gezin te zijn na 5 weken intensieve arbeid.
Ik lees nog even de krant in de vier uur dat ik moet wachten (volgende keer toch wat later vertrekken, dan is er ook minder aktiviteit op de weg).
Volgens de recentelijke hoofdelijke telling, waren er in september precies 17,563,749 Malawiërs, eenderde méér dan in 2008, ofwel een 2,9% bevolkingsgroei per jaar!!! Dat is gigantisch. (en eigenlijk in de pas met de rest van Afrika). 51% is vrouw. De gemiddelde vrouw krijgt meer dan 4 kinderen, de eerste wanneer ze 17 is, terwijl de wettelijke huwbare leeftijd 18 jaar is. Er lopen dus een hele stoot buitenechtelijke kinderen rond. 51% van de Malawiërs is onder de 18. Ruwweg de helft van de getrouwde vrouwen en adolescenten heeft geen toegang tot anti conceptiemiddelen. De regering kan 6880 kwacha (€8,20) per maand aan iedere Malawiër besteden. Daarvan is k531 (€0,64) per maand !! voor ieders gezondheidszorg beschikbaar !! Hetis toch niet te geloven!!
Het gaat van kwaad tot erger met het land. Dat hebben ook al verschillende mensen me vertelt. Nu wordt het gestaafd door cijfers.
Zeker nu in de krant ook nog erkent wordt dat de economische groei ver achterblijft bij de populatieaanwas, en eerder slinkt dan groeit. Op de IMF lijst van armste landen prijkt Malawi als derde, wordt beweert. Ik vind wat anders:https://financieel.infonu.nl/geld/91895-top-10-armste-landen-ter-wereld-2017.html maar al met al blijft het hopeloos.
Naast geboortebeperking is werkloosheid een van de grootste uitdagingen. De jonge generatie komt niet aan bod, is dus nog grotendeels van de ouders afhankelijk. 80% werkt in de landbouw, meest kleinschalig, op gezinsniveau.
Het artikel bevestigt dat het land in sneltreinvaart achteruit kachelt.
Men kookt op hout op de verkwistende 3-steens vuurtjes of in kooktoestelletjes op houtskool. Door de grote bevolkingsaanwas wordt het land nog sterker ontbost. De prachtige regenwouden hebben in het zuiden en midden van Malawi al plaatsgemaakt door woestijnachtige droogtes, kale vlaktes, zandverstuivingen, hittes, gebrek aan water, nog grotere armoede. Men zegt door de tabak die kleine boeren als cash crop verbouwden. Eerst werd het bos neergesabeld om landbouwgrond te creëren en daarna om de tabak te drogen. Nu brengt tabak nauwelijks nog wat op. Wij steunen deze cash crop in geen geval, zullen het zelfs ontmoedigen. Plant liever broccoli en spinazie.
“Bomen planten?? Nog nooit van gehoord!!”
Praktisch alle kinderen gaan tegenwoordig naar school, naar de basisschool wel te verstaan. De kleuterschool wordt meestal overgeslagen omdat die er niet is. Het voortgezet onderwijs, waar hooguit 10% van de kinderen naar toe gaat (schat ik), staat ook op een laag niveau en bereidt leerlingen voor op…..armoede. Banen zijn er maar een paar, hoofdzakelijk bij de overheid. Men begint in te zien dat ambachtscholen veel meer kansen op werk bieden. Hier en daar verschijnen die nu in beeld.
Vannacht vertrekt er 1 vlucht vanaf Kamuzu International Airport, een Embraer 190 van Kenya Air, naar Jomo Kenyatta Airport, Nairobi, Kenya, goeie twee uur noordwaards.
De aansluitende vlucht naar Schiphol, dikke acht uur vliegen, verloopt ook voorspoedig. Ik heb het ongelooflijke geluk drie stoelen tot mijn beschikking te hebben. Het lukt zelfs een paar hazeslaapjes te doen, tussen de twee koshere maaltijden. Dat laatste is echt een aanbeveling die bij het reserveren te kiezen, stuk beter dan het standaard vliegtuigvoer.
Het is zes graden op Schiphol. Here I come, guur Nederland…..