22 december. Mwase en een Xmas party…..

Nog steeds hebben de jongens hun opdrachten niet af. Wat doe ik tegen?Vriendelijk de noodzaak er van bespreken en een beroep doen op hun verantwoordelijkheidsgevoel heeft niet geholpen. Nogmaals benadrukken dat we zonder hun gegevens niet verder kunnen? Dreigen?…. Waarmee? Dat ze niet meer mee mogen doen? Ah, samen bidden gaat helpen.

Eerst gaan we de inkopen doen. Dat de bandenspanning te hoog is, weet ik al een tijdje, en dat zint me niet. Volgens Jurgen zijn de drukmeters bij benzinepompen erg onbetrouwbaar. Ik wil een spanningsmeter aanschaffen, dan kunnen we de druk tenminste stabiel houden, zelfs als die te hoog of te laag aangeeft. Maar nee, in de hele stad geen meter te vinden. We vinden wel 11 fietssloten en 1 fietsmandje. Ik denk dat het mandje te groot is voor de Indiase ATB bikes. We nemeneen proefmand mee.
Dan op naar een ‘bouwmarkt’ voor een pvc buis voor de luchtafvoer voor de geventileerde latrine die Wiseman en ik nog gaan bouwen. De baas wil alleen een pijp van 6 meter verkopen. Dejongens zullen er voor zorgen dat die op de vrachtwagen komt die ze vanmiddag nog gaan regelen na de aankoop van de zakken urea. We vinden geschikt vliegengaas en een tie-wrap.

Dan naar de ‘China shop’ voor een oplaadbare zaklamp voor de bewaker. Een meisje prijst via een luidspreker de winkel aan, het buzz gevoel in de stad verhogend.

Het is er superdruk. De baas zelf staat achter de kassa.

Het gewoonlijke straatbeeld gaat door.

kruiwagendakspantvervoer
Kip en parelhoen in kruiwagenkooi


Ik ga vandaag alleen met de auto weg, kunnen de boys de rest van de dag gebruiken om het huiswerk af te maken.

De vrouw van Mwase, Takondwa Chinula – eveneens in het onderwijs, onderwijzeres op de basisschool – had me uitgenodigd te komen lunchen. Er is een smak water uit de hemel komen vallen vanochtend. Ik moet drie steile hellingen op om in Enyezini te komen. De auto glibbert en glijdt. Ik zeg hardop tegen mezelf “gestaag en zekerdoorrijden, niet remmen, sturen, rustig blijven sturen.”
Oef!!….., ik ben er. Pfff, was even spannend. Ik merk dat,als ik alleen ben, ik een minder grote mond heb dan als de auto vol zit….

In CDSS deputy Mwase’s huis raken we niet uitgepraat. Over hun studerende zoon, het erosieprobleem bij de school, de schooltuin, hoe andere stichtingen werken, voeding en gezondheid in Malawi, de rook in keukentjes, ontbossing, houtskoolgebruik. Ik vraag zoveel mogelijk hun visie er op.
Melinda pakt haar moed bijeen en vraagt of ze een groter krediet kan krijgen voor een kippenfarm(pje). In principe wel. Daarvoor kan ze het ‘project aanvraag formulier’, zo uitgebreid mogelijk please, invullen.

Voor we het weten staat Masozi op de stoep. Ik had Steffi die in onze H2LDCommittee zit, moeder van Masozi, gevraagd of onze studente Community Development om 3 uur bij Mwase langs kon komen.
Deze jonge vrouw van 23, moeder van een jongetje van 9 jaar, weggevlucht uit haar ‘huwelijk’ toen ze hoogzwanger van hem was, is bijna klaar met haar studie. Na het komende semester in januari, moet ze nog een semester (half jaar) waarin ze haar ‘attachment’ kan doen, ik begrijp dat het een stage is, dan is ze klaar. Ik beloof haar dat we met Mr Phiri, de principal van het Mzuzu Technical College gaan praten om te zien of Honour 2 Life aan de voorwaarden voldoet om haar een stageplek te kunnen aanbieden.

Ik leg haar een vraagstuk voor van een situatie die veel voorkomt in Malawi. “Stel, ik ben een jonge vrouw, heb mijn school afgebroken, heb een dochtertje van drie, ben gescheiden, mijn moeder kan mij en mijn dochtertje niet onderhouden. Mijn vader is gestorven. Wat zou jij voor mij kunnen doen?” Mazosi raakt volledig van haar stuk door deze vraag en kruipt in haar schulp. Het lukt haar niet, ook niet als Mwase het nog een keer uitlegt, om een constructief antwoord te geven. Misschien had ik de vraag in de derde persoon moeten zetten?
Nu ik dit opschrijf (26 dec), realiseer ik me pas dat het mogelijkerwijs teveel op haar eigen situatie lijkt en het voor haar als aanvallend ervaren wordt. Je hebt nog veel te leren, Astrid. Eerst denken, dan doen, zei mijn vader vroeger altijd.
Ik stel voor dat ze veel samen gaat werken met Chrissy, haar voormalig lerares op de CDSS die nu ook Woman Councillor is.

We nemen afscheid. Het is weer laat geworden. De jaarlijkse Christmasparty van Duncan en Grace in Ekwendeni staat nog op mijn programma.

De Engelse Duncan McDavid en zijn blanke vrouw Grace uit Mozambique runnen samen Tropha, de macademia farm.

toegangspoort Tropha Farm

Grace organiseert ieder jaar een groot (eet)feest voor zo’n beetje alle blanken in de omgeving.
Ik ga er heen met een prangende vraag in mijn hart. Op het goede moment wil ik Duncan vragen of hij zijn second grade macademia noten aan ons wil geven voor het bereiden van een gezondheidspasta voor de ondervoede kinderen in de regio.
Ik ga er van uit dat niet alle noten van topkwaliteit zijn en weet helemaal niet of hij al een bestemming voor de voor export afgekeurde noten heeft.
En ja, ik krijg de kans hem te vragen.
“Dat is een goed idee. We weten niet precies wat we met onze second grade moeten doen. Neem maar contact op met Dipankar, mijn produktiemanager.”
“Ohh, echt helemaal geweldig Duncan. Dank je wel, ben ik echt heel erg blij mee !!! Macademia’s zijn zoheel veel gezonder dan pinda’s die zo gevoelig zijn voor aflatoxins….and I love your party. It’s great meeting new people.”
“Ja, het is leuk nieuwe mensen te ontmoeten. Ik geniet ook van het feestje,” zegt hij.

Wat later wissel ik gegevens uit met Dipankar, een keurige, beschaafde, duidelijk Engels opgevoedde Indische produktiemanager. Ik nodig hem en zijn gezin uit voor ons dorpsfeest op de 25ste, traditionele dansers belovend. Zijn extraverte vrouw reageert enthousiast. “Oh yes, dat heb ik nog nooit gezien, lijkt me heel erg leuk. Zullen we gaan?” bedelt ze bij haar man.
“We zullen nog even bekijken of we geen andere familieverplichtingen hebben”, houdt hij de boot af.
“Ik zal je in ieder geval de locatie via whatsapp sturen,voor het geval je wilt komen” beloof ik.

Mark en Ronelz ijn er helaas niet. Had ze graag nog even willen spreken over de gewoonte die dorpelingen hebben als ze energiezuinige oventjes gebruiken. Het vuur de hele nacht aan de gang houden, dus 24/7 is makkelijker dan opnieuw aansteken. “Ahh, dat gebruikt maar 2 of 3 stukken hout, dat is niet zo duur”, had Agnes, onze tuinierster, gezegd.
Maar da’s nou precies waar we tegen strijden. Die paar extra stukken hout, vermenigvuldigd met het aantal vuurtjes, 365dagen per jaar, zijn een groot aantal kostbare bomen.
Ik had op de vorige party Ronel horen zeggen dat ‘men’ er nu mee bezig is om het aansteken heel gemakkelijk te maken. Ik wil graag het fijne er van weten.

Tijdens de overvloedige maaltijd tafel ik met Reinier en Rianne. Zegt men nu Malawiaans of Malawinees? Het laatste lijkt me te verwarrend met Malinees. Naast ons zit Jacqueline, een interessante vrouw die, zo hoor ik, haar Nederlanderschap heeft opgegeven om de Malawiaanse  nationaliteit te verkrijgen. Ze is politiek kandidaat voor Rhumpi,nog wat verder noordelijk dan Mzuzu. Ze heeft niet echt veel zin om over politiek te praten, behalve dat de regering niet veel langer op geleend geld kan voortleven. Alle grote infrastructuur projecten en grote overheidsinstellingen zoals ziekenhuizen en zo, worden door buitenlanders, als lening, uitgevoerd.
“Ik ben nu met vakantie”, zegt ze gedecideerd.
Ik moet mijn nieuwsgierigheid bedwingen. Ik zou graag willen weten of het waar is dat de buitenlanders, vooral Chinezen, op een gegeven moment, wanneer blijkt dat Malawi niet aan de leningvoorwaarden kan voldoen, de grondstoffen opeisen. Zo verarmt het land nog meer.
En zou ze kunnen bevestigen dat Malawi ineengedonderd is na de invoering van dedemocratie in 1994? En dat het land nu zo ongeveer helemaal onderaan de armoedelijst bengelt en dat het eerder slechter dan beter gaat de laatste jaren?

Pa stegen elven, erg laat voor Malawiaanse begrippen, gaan de meesten naar huis. Ik hang achter de lichten van een vrachtwagen terug naar Mzuzu.
Het was me een party ….!!