28 december. Sonda en Tropha

Oooh, wat was ik moe gisteravond. Om 9 uur had ik de oogjes al dicht om vanochtend tegen zessen weer verfrist op te staan. Ik vind het nachtelijk herstelproces nog steeds een wonder.
De honden zijn er met mijn schoenen vandoor gegaan die ik zo keurig maar zonder nadenken buiten mijn kamer had gezet nadat Gilbert, Milla’s hulp, de zwabber erdoor had gehaald. Mijn sandalen liggen in het gras. De honden hebben hun tanden erop geslepen. Jammer dan, ik heb geen andere, de schade valt nog mee. De zon schijnt, ik ben tevreden. Het water in de thermoskan is nog net warm genoeg voor een kopje thee met het laatste restje van de heerlijke lemon curd die ik als kerstkado gekregen had bij de ladies tea. De 2 mm grote miertjes die er in grote getale in april waren, zijn ook terug. Ik bedenk dat ik van de schoenervaring van vanmorgen kan leren, en het potje lemon curd waar de miertjes ook gek op zijn, aan een touwtje aan het plafond zou moeten hangen. Ik heb alleen geen touwtje. Potje maar stijf dichtdraaien dan.
Ik trek mijn, door SureSurekleermaker genaaide jurk aan.
Vanochtend hebben we een gesprek met ene Martin Chipeta vanSonda Community Training College, een soort ambachtschool, en vanmiddag dan toch naar de macademia farm in Ekwendini. Dipankar hadt och uiteindelijk geantwoord met een duimpje omhoog.

Meneer Martin Chipeta, is principal van Sonda Youth Technical Training College in Mzuzu, opgericht in 2008, toen onder auspicien van CCAP Livingstonia, met hulp van Ben de Ponti, vriendenvanstjohns.nl . Hun sponsor noemt hij tegenwoordig ’Friends of Sonda’. 
De mooi uit hout opgetrokken school is prachtig in mijn Hollandse ogen.

Bijgebouwtje met terrastuin
Een aangenaam verpozingshoekje
Ventilated improved toiletten voor meisjes Sonda stijl
Achter de deurtjes kan de compost- met maandverbandjes – na 6 maanden uitgeschept worden. De urine wordt via het witte pijpje afge voerd.
poepgat en urinegootje

Ondanks de innovatieve en ogenschijnlijk prima toiletten, werkt het systeem toch niet naar behoren. Waarom? waarom? Ik denk dat er te veel, niet echt geïnteresseerde, gebruikers de wc’s bezoeken.
Oplossing?
Misschien 1 persoon verantwoordelijk maken, of beter nog, het profijt er van geven.

Nu blijkt, na 10 jaar, dat Sonda zelf hun broek moet gaan ophouden (forgive the pun), de school ontzettend in de problemen komt, ook al wisten ze dit vanaf het begin……
Waarom, waarom is vooruit plannen toch zo moeilijk in Afrika??
Andere cultuur misschien? 
Dat wordt een lastige….

Wat ons wel duidelijk wordt is, dat we waarschijnlijk beter zelf de organisatie in handen kunnen houden als privéschool omdat Teveta, het overheidsadviesschoolorgaan veel noten op zijn zang heeft en allerlei voorwaarden stelt, maar meer dan wat adviezen gaat hun assistentie niet. Wel willen, niet kunnen, geldgebrek. Toch wil ik wel met ze praten, dat kan nooit kwaad.

We rijden naar Thropha Macademia Farm.
Dipankar staat ons vriendelijk tewoord. Deze, meest noordelijk gelegen in Malawi, nog jonge farm, nu op 60% van uiteindelijk geplande produktie van 130 ton, droogt de noten 4 – 6 weken in de schil. De oogst is dec – april. De harde noot kraken is geen peuleschil. De farm zal pas een kraakmachine installeren als ze op volle produktie zijn.
Dipankars advies is om macademia poeder te kopen, een bijproduct van het kraakproces in de fabrieken. De dichtsbijzijnde is Kawalazi Tea Estate, niet ver van Nkhata Bay. Op Google Maps lijkt het goed bereikbaar maar de jongens zeggen dat de weg net zo slecht is als naar Enyezini. De Malawiaanse fabrieken kraken de niet voor export geschikte B-noten, voor de lokale markt. Het poeder (of macademia meel) kost nog tussen 1 en 2 USdollar per kg, zit barstens vol nutrienten, en wordt alleen opgekocht door Unicef of United Nations, ook om het in een of ander gezondheidsdrankje te gebruiken. Als die niet kopen, gaat het naar de kippen. Het poeder is verder niet te verhandelen in Malawi zelf. Jammer, ik denk dat je er heerlijke koekjes van kan bakken of uitstekend in gerechten kan verwerken, zelfs gewoon op de ontbijtpap.
We moeten dus onze bakens verzetten. Duidelijk wordt dat op dit moment er nog waarschijnlijk nog geen poeder te koop is. Geeft niet, wij hebben de exacte ingredientensamenstelling van onze gezondheidspasta ook nog niet rond. Dat moet wel zorgvuldig gebeuren, ervoor zorgen dat het evenwichtig is. Ah, idee, Tropisch Instituut Wageningen inschakelen. En Unicef zelf ook bevragen. Allicht Barbara O’Neill een mailtje sturen?

We hebben tijd over. Ik bel Mark Beckett. ‘Bewapend’ met een kombucha scoby voor Ronel, zijn vrouw die de waterkefir van april wel in leven heeft weten te houden. Die van Milla en mij hebben de geest gegeven. Aandachtig luistert ze naar het recept. Dat komt wel goed. Fijn, dat iemand is geinteresseerd in dit fantastische natuurlijke probioticum, -mineralendrankje.
Mark stemt toe om zaterdag 6 januari in Enyezini langs te komen om de best geschikte velden bij de ambachtschool uit te zoeken voor agroforestry (pine en eucalyptus) en groentetuinen.

Milla vertelt van een nieuwe “lokale” kip, gefokt uit drie soorten inheemse kippen door mister Bosch in Zuid Afrika, de Boschveld kip. Eendagskuikens zijn nu voor het eerst te koop in Mzuzu bij Nyama World. Wel prijzig voor 1200 kwacha.

Milla is er terecht kwaad over. “Die Indiers hier in Malawi zijn alleen op winst uit. Omdat ze de eersten zijn, trekken ze mensen het vel over de oren. Dat kan toch niemand betalen, 1200 kwacha!! zeker niet in de dorpen, voor een eendagskuiken waarvan je niet weet of het gaat overleven of niet en of het haantjes of hennetjes zijn en dat al zijn inentingen nog moet hebben!!”Ze had zich al helemaal geprepareerd om een paar kuikens te kopen, maar nu moet ze er van afzien. Jammer.
Ik ga er deze reis nog niet aan beginnen. Allicht later, wanneer ik meer tijd heb. Wel een mooie, vlezige kip.

Puppy Sika knapt zienderogend op, nu hij verlost is en van de meterlange lintworm, is hij al minder biggerig en zijn oogjes beginnen te glanzen.