Vandaag gaan we op pad om te zien hoe goed de 6 boeren de training van Mark Beckett vorige week hebben begrepen en opgevolgd.
Zuid Afrikaanse Mark heeft als missie ‘Boeren op Gods manier’, dus biologisch. Zijn sleutelwoorden zijn biologisch, kwalitief goed, op tijd, zonderafval en met plezier.
Dus weg met chemisch kunstmest en, ik hoop, genetisch gemanipuleerdezaden.
De bedoeling is om zoveel mogelijk met Anna, de landbouwtoezichthouder, samen te werken. Ze heeft twee bijeenkomsten (‘vergaderen’ klinkt zo theoretisch. Alles is hier op de praktijk gericht)
We lopen Sam Mwase, 2e belangrijkste man van de CDSS, het voortgezet onderwijs. Het hoofd van de school is veelal op pad voor PR doeleinden. Sam Mwaze is dagelijks manager. Ik vraag zijn mening over Milica, waarom haar cijfers zo achteruit zijn gegaan. In één woord werd het duidelijk “boys”. Op tienerleeftijd razen de hormonen door het lijf en het andere geslacht is zóó spannend….weet je nog wel? Milica had Sam vorige week een berichtje gestuurd dat ze weer terug naar school wilde. Hij heeft een plekje voor haar ‘gereserveerd’ in de 3e klas (omdat die klas nog niet overvol is, denk ik). “ok, ik zal het haar zeggen”.
We halen Milica op zoals beloofd. Ze staat klaar in haar mooiste jurk. Ik zeg dat ze er prachtig uit ziet. Ze glimlacht verholen. Ze is nog steeds erg onder de indruk van die mzungu die over haar lot lijkt te kunnen beslissen. En dat is ergens ook wel zo. Als wij haar niet sponseren, gaat ze waarschijnlijk niet meer naar school.
Dave Kaunda (scheel oog en bijna tandeloze mond) en Tamara Nkhambule (hoofd van health committee in april) bereiden een demonstratieveldje voor. Dave vertelt uitgebreid en duidelijk met overtuiging en plezier aan de paar aanwezigen hoe de aarde voor het planten klaar te maken. Ik ben onder de indruk van zijn schijnbare professionaliteit, ook al weet ik dat hij deze kennis pas een week geleden heeft opgedaan. Een natuurtalent. En dat zeg ik hem ook.
Tamara staat er een beetje onbeholpen bij. Toch moet ik mijn vroegere mening over haar herzien. Ze schijnt, volgens Satiel, heel goed en verstandig haar mondje te kunnen roeren. Het zal mijn blanke gezicht en de onderdanige manier waarop meisjes worden opgevoed, wel zijn. Blij toe dat ze meer in haar mars schijnt te hebben dan ik dacht.
We beloven urea en zaden te brengen. Mest hebben ze genoeg.
We rijden door naar Emsezini. Gefronst kijkend, taai mager en aktief vrouwtje Nerie Konika en dikkere, langzamere, Agnes Sakara met haar dikke lippen in het ronde gezicht, hebben samen een demoveldje gemaakt. Nerie steekt meteen van wal met het onderwijs. De vrouwen hebben al de plantgaten gemaakt, albeit in een veld dat ze al voorplanten-oude-manier-met-riggels hadden klaargemaakt. Nerie lijkt het niet prettig te vinden onderbroken te worden in haar betoog maar dat kan haar gefronste uitstraling zijn. Ze is even enthousiast en gedreven als Dave. We kunnen niet haar hele verhaal aanhoren. We nemen afscheid met de woorden dat we blij met haar zijn en er op vertrouwen dat ze de andere boeren uitstekend kunnen laten zien hoe boeren op Gods manier bedoeld is. Ook hier beloven we urea en zaden op korte termijn.
Bright, wiens hart als eerste zich naar de mensen uitstrekt vraagt mijn aandacht.
“Madam,”zegt hij zoals gewoonlijk. “deze vrouw”, hij gaat naast een derde aanwezige staan “zij heeft ook al een veldje klaargemaakt en kunnen we haar ook urea en zaad geven?”
Omdat Nerie en Agnes samen een demoveldje hebben, kunnen we deze vrouw ook helpen. Everybody happy.
We zien een klein meisje dat een nog kleiner kindje op haar rug heeft. Jong geleerd….
We gaan lunchen bij de ouders van Bright. Het zijn oude, erg arme mensen.
“Hoe heb jij ooit jouw school kunnen afmaken, Bright?”
“Mijn vader werkte vroeger bij de overheid”. Ik snap dat in die ‘goede oude tijd’ zijn ouders hem, en zijn drie broers naar school konden sturen. Van de zeven kinderen leven er nog maar vier. Ondanks zijn imposante, dus ogenschijnlijk rijkere uitstraling, heeft Bright het beslist niet breed met zijn gezin van 3 kinderen.
Pensioen of AOW is er natuurlijk niet in Malawi
We moeten lang wachten, eer de lunch klaar is. Ondanks de armoede, komt er kip. Ik zeg dat zijn ouders het zich niet kunnen veroorloven een kip zomaar te slachten. Zelf eten ze waarschijnlijk hoogst zelden vlees.
Later bespreek ik het met Satiel. In Malawi dicteren de gastvrijheidregels dat gasten vorstelijk onthaalt moeten worden en nóóit met lege magen weg mogen gaan. Als men zelf geen kip heeft, wat eigenlijk wel het minimum is om met goed fatsoen te serveren, ga je er een van je buurman lenen.
Allemaal goed en wel, maar ik wil het niet op mijn geweten hebben dat mensen honger lijden omdat ik op bezoek geweest ben. Ik vraag Bright wat ik voor ze kan betekenen. “Geef ze dan maar een zak suiker”. Is goed….en ik heb niet het gevoel dat de cultuurkloof kleiner is geworden.
De auto start niet. Hij is helemaal dood. Accu leeg? Lijkt me onmogelijk maar het is wel zo. Ik laat de jongens het oplossen, zij zijn hier thuis. Vriendelijke mensen komen met een solar accu aandragen. Erg lief maar bij lange na niet in staat de motor aan te zwengelen.
Bright vraagt of ik met zijn nichtje wil praten.
“Kom maar naast me zitten, praat wat makkelijker”, zeg ik als ze haar verhaal wil afsteken.
Ze spreekt goed Engels, ver boven het gemiddelde. Rhoda Gondwe (21), vertelt dat ze gezakt was voor haar eindexamen CDSS, dat ze zwanger is geworden van een jongen dus zijn ze samen gaan wonen. Ze kreeg nog een baby. Haar man sloeg haar, ze laat de lidtekens zien. Hij onderhield zijn gezin niet. Toen is ze weggelopen met haar twee kinderen, terug naar haar moeder. Haar vader is al overleden. Moeder kan haar ook niet ondersteunen. Ze kan niet in haar eigen levensonderhoud voorzien, haar moeders veldje is te klein. Ze wil terug naar de middelbare school, dan naar college en dan een baan vinden. Ze mag graag ‘net ball’ spelen (dat lijkt het meest op basketbal maar zonder dribbelen en wordt alleen door meisjes gespeeld). Of wij haar schoolgeld willen betalen.
Ze praat snel en makkelijk. Lijkt me echt geen domme meid, is (pro)aktief en gedreven.
De weg via CDSS en college naar een baan en zelfstandigheid is veel te lang voor haar. Is ze minstens 5jaar verder. De weg via de ambachtschool is veel korter met meer garantie op eten op de plank. Deze dame zal wellicht een goede ondernemer en voortrekker kunnen worden.
Ze zou in aanmerking kunnen komen voor sponsoring, ze is half wees en alleenstaande moeder.
Als de VTC operationeel wordt, kan ze zichaanmelden. Ik heb beloofd dat we contact met haar zullen opnemen.
Dan komt er een auto voorbij. Binnen 30 seconden zijn de accukabels aangesloten en loopt onze motor. De auto rijdt door en geeft Milica een lift naar huis. Zonder dit oponthoud had ik het verhaal van Rhonda niet gehoord. Het heeft zo moeten zijn.
Op het SMART centre probeer ik deze blog te uploaden. Vergeet het maar, de internetverbinding wil vandaag niet samenwerken met wordpress. Het is sluitingstijd (men is verstandiger dan ik, men werkt niet de klok rond).
De buren zijn Wells for Zoë (google maar). Een jonge blanke man loopt er aktief te zijn. Natuurlijk ben ik nieuwsgierig. Witten gedragen zich in zwartland net zo als zwarten in witland.
Kevin, een Duitser, verbetert de pomp van Zoë. Alles wat niet goed is volgens hem ‘sucks’ of ‘is shit’, typisch Europees, recht voor zijn raap zijn mening zeggen. Goed, hij werkt hard, zoals hij opgevoed is en heeft duidelijk plezier in zijn tijdelijke job. Gepassioneerd legt hij me zijn verbeterde waterpomp uit. Het is supersimpel, maakt slim gebruik van de materiaaleigenschappen en natuurwetten. Zijn prototype is klaar en werkt volgens hem. Voordat hij weer vertrekt over 10 dagen, móét ik hem nogmaals spreken. Zoë geeft haar pompen gratis aan dorpsgemeenschappen weg. Ik moet nog even precies uitvinden hoe zij werken.
Rose, de verantwoordelijke van Pumps for Zoë als de oprichters, het nu oude Ierse echtpaar Mr. and Mrs. Boyle, er niet zijn, is erg geïnteresseerd in het wasbare maandverbandsetje, ontwikkeld door Just for Girls. Deze stichting heeft ook een groep tienermeiden onder haar hoede en ik weet dat de meisjes zelf hun maanverband naaien. Ik laat het setje bij haar achter.
De derde tak van Pumps for Zoë is zaailingen. Ze halen hun boomzaden overal uit de omgeving weg. Makkelijkste voor ons is om van hen te kopen, en het is voor het goede doel, dus het maakt niet uit of het duurder is dan commerciële zaadverkopers.
Als we met zijn drieën (Satiel, Bright en ik) ‘savonds nog gauw het programma van morgen doornemen, bespreken we Milica nog een keer. Ik weet dat ze het kan maar ze heeft haar karakter in dit geval niet mee. We kunnen eigenlijk niet anders dan haar afwijzen. Als we haar nóg een kans geven, moeten we anderen dezelfde kans geven. Dat gaat ten koste van kinderen die nog helemaal geen kans hebben gehad. Als we Edward Kaunda geen bril gratis kunnen geven omdat het tegenover anderen niet eerlijk zou zijn, kunnen we Milica ook niet nogmaals ondersteunen. Heel vervelend maar ik ben blij dat we er uit zijn. Een korte, praktische cursus waarmee ze haar zelfstandigheid kan opbouwen, zit er voor haar nog wel in.